ระบบติดตามและประเมินผลโครงการผลิตบัณฑิตพันธุ์ใหม่

การเพาะเห็ดฟางและเห็ดถั่วในตะกร้า วัสดุที่ใช้ 1. เชื้อเห็ดฟาง และเห็ดถั่ว 2. ฟางข้าวแห้ง 3. อาหารเสริมเห็ด 4. มูลสัตว์แห้ง วิธีเพาะ 1. แช่ฟางข้าวในน้้าประมาณ 12 ชั่วโมง
2. นำหัวเชื้อเห็ดฟางมาฉีก เป็นชิ้นเล็ก ๆ ขนาด ประมาณ หัวแม่มือ ใส่ในกะละมังที่เตรียมไว้ อัดให้แน่น ใส่ฟางให้ กระจายให้ทั่วสม่ำเสมอ
3. โรยอาหารเสริมโดยชิดข้างขอบตะกร้าหนาประมาณ 1 ฝ่ามือ เว้น ตรงกลางไว้ อย่าโรยอาหารเสริมหนาเกินไปเพระจะเกิดเน่าเสียได้

การเพาะเห็ดแบบขอนไม้ (เห็ดลม และเห็ดขอนขาว) วัสดุที่ใช้ 1. เชื้อเห็ดลมแลเห็ดขอนขาว ที่ไม่อ่อนและไม่แก่เกินไป เส้นใยสีขาว 2. ขอนไม้ ควรใช้ไม้มะม่วง ไม้เต็ง รัง (แงะ, เปา) พลวง (เหียง) ขยอม และไม้ที่เห็ดลมขึ้นตามธรรมชาติ ควรเป็นไม้ที่มีเปลือกสมบูรณ์ เส้นผ่าศูนย์กลาง 4-6 นิ้ว ยาวประมาณ 1 เมตร อายุปานกลาง ควรตัดไม้ในช่วงฤดูร้อน เพื่อจะได้สะสมอาหารอย่างเพียงพอ 3. สว่าน หรือค้อนเจาะไม้ หรือตุ๊ดตู่ ขนาด 4-6 หุน 4. ฝาปิด เช่น ปูนซีเมนต์ โฟม เปลือกไม้ จุกพลาสติก วิธีเพาะ 1. ใช้สว่านเจาะไม้ ลึกประมาณ 1 นิ้ว ห่างกันประมาณ 3-5 นิ้ว แต่ละแนวเจาะสลับฟันปลา ใส่เชื้อเห็ดให้เต็มรู กดให้แน่น ปิดรูด้วยเปลือกไม้ โฟม หรือปูนซีเมนต์ 2. นำขอนไม้ที่เพาะไว้แล้วไปบ่มไว้ โดยวางตามขวางในแนวนอน ซ้อนสลับกันแบบหมอนรถไฟ ควรบ่มในที่ร่ม อากาศถ่ายเท ลมไม่โกรก เพราะจะทำให้แห้งเร็วเกินไป หากขอนไม้แห้งให้รดน้ำเป็นละออง อย่าให้เปลือกเปียกเกินไป ระหว่างที่บ่มควรกลับกองไม้บ้าง สัก 2-3 ครั้ง เพื่อให้เส้นใยเดินทั่ว ควรบ่มไว้ไม่ต่ำกว่า 4 เดือน 3. นำขอนไม้ที่บ่มสมบูรณ์แล้วไปแช่น้ำ ประมาณ 5 ชั่วโมง เพื่อให้เส้นใยเกิดดอกเห็ด มีความชื้นเพียงพอ ทำลายศัตรูเห็ด เช่น มด แมลงต่างๆ และทำให้เนื้อไม้อ่อนและเกิดดอกเห็ด 4. หลังจากแช่ขอนไม้แล้ว ใช้ไม้หรือค้อนทุบหัวไม้ทั้งสองข้าง หรือกระทุ้งแรงๆ เพื่อไล่น้ำที่แทรกอยู่ จากนั้นนำขอนไม้ไปวางในแนวตั้ง หรือวางนอนขนานกับพื้นในที่ร่มชื้น รดน้ำ วันละ 1-5 ครั้ง เห็ดจะออกเป็นรุ่นๆ หลังจากเก็บผลผลิตแล้วต้องงดน้ำ 7 วัน จากนั้นจึงเริ่มรดน้ำใหม่ วันละ 1-5 ครั้ง 5. ในระยะที่เห็ดออกดอก ต้องรดน้ำไม่ให้ขอนไม้แห้ง ดอกเห็ดจะอ้วนและสมบูรณ์ หลังเก็บดอกควรหยุดรดน้ำ ถ้าไม้ปีแรกหยุด 15-20 วัน และรดน้ำให้มากๆ สัก 5 วัน ถ้าไม่ออกดอกให้หยุด เห็ดจะเกิดดอกทันที แล้วจึงค่อยให้น้ำจนกระทั่งเก็บเห็ด ไม้ปีที่ 2 ควรพักขอนไม้ ไม่รดน้ำ 7-10 วัน สลับกันไปเรื่อยๆ 6. เมื่อเห็ดขึ้นครั้งแรกแล้วจะทิ้งช่วงออกเป็นรุ่นๆ ห่างกันประมาณ 20-30 วัน ในปีแรก และ 7-10 วัน ในปีที่สอง แต่ละรุ่นจะเก็บดอกเห็ดได้ 30-100 ดอก ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับสภาพสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม เช่น ความชื้นอุณหภูมิ การถ่ายเทของอากาศ ขอนไม้ที่เพาะใส่เชื้อเพียงครั้งเดียว จะเกิดเห็ดในขอนไม้จนกว่าไม้ผุและจะเก็บดอกได้ รวมทั้งหมดประมาณ 3-5 กิโลกรัม

1. ผู้เรียนได้ฝึกปฏิบัติจริงในการเพาะเห็ดฟาง เห็ดถั่ว และการเพาะเห็ดแบบขอนไม้
2. ผู้เรียนทราบถึงขั้นตอนการเตรียมวัสดุที่ใช้ ขั้นตอนการเพาะ เป็นต้น
3. ผู้เรียนสามารถนำความรู้ที่ได้รับนำไปประกอบเป็นอาชีพเสริม หรือต่อยอดเป็นธุรกิจของตนเองได้